C20H30O kimyasal formüle sahip yağda eriyen A vitamini tüksek çözünürlüğe sahip bir vitamin çeşididir. A vitamini iki farklı şekilde meydana gelmektedir; vitamin ve pro-vitamin.
A vitamini olarak da bilinen retinol hayvansal besin kaynaklarında bulunan hazır besin maddesidir. Karoten ismi ile de bilinen pro-vitamin hem bitkisel hem de hayvansal besin kaynaklarında bulunmaktadır. Sağlıklı bir bireye ortalama 10 ay yetecek kadar depolanan A vitamini büyük oranda karaciğerde depolanmaktadır. Isıdan çok fazla etkilemeyen bu vitamin çeşidi ultraviyole ışınlarına karşı duyarlılık göstermektedir.
Göz hastalıklarının engellenmesine karşı etkili olan A vitamini gece görmenin yanı sıra normal görme içinde gereklidir. Göz sağlığı için etkili bir vitamin çeşididir. Ayrıca A vitamini büyüme içinde kilit bir rol oynamaktadır; vücuttaki yeni hücrelerin büyümesini sağlar. Enfeksiyonların oluşmasını önlemesi sonucu enfeksiyona karşı vitamin tanımı ile de bilinmektedir. Cilt gelişiminde önemli bir fonksiyona sahip olan A vitamini cilt rengini düzenleyerek güneşin zararları etkisi azaltır ve cilt tahribatlarını engeller. Cilt bakımı ürünleri arasında bayanların sıkça tercih etmiş olduğu ant-i aging bakım ürünlerinin içindeki en etkin maddelerden biri retinoldür. Bu özelliğiyle de cilt için ne denli önemli bir vitamin çeşidi olduğu daha iyi anlaşılmaktadır. Ayrıca A vitamini kemik ve dişlerin oluşmasında etkilidir. Son dönemde yapılan araştırmalar sonucunda başta katarakt olamk üzere damar sertliği gibi hastalıklarında etkili olduğu saptanmıştır.
A vitaminin hangi besinlerde bulunduğunu söyleyecek olursak temel birçok besin maddesinde bulunmaktadır. Başta yumurta, süt gibi temel besin maddelerinin yanı sıra bu iki besin maddesine oranla daha az miktarda da olsa peynir ve tereyağıda A vitaminini içermektedir. Karaciğer ve balık yağında da yüksek oranda A vitamini bulunmaktadır. Bunlardan başka brokoli, havuç, biber, buğday, baklagiller A vitamini içeren diğer besin maddeleri arasındadır.
A Vitamini miktarı “Retinol Equivalent” ile ölçülür. Günlük alınması gereken miktar yetişkin bireyler için 800 µg, aşılmaması gereken miktar ise 3000 µg dır. A vitamini içeren bazı besin maddelerinin içerdiği Retinol miktarları şöyledir;
-1 büyük yumurta sarısı; 97 µg
- 1 orta boy havuç; 2025 µg
-1 orta boy patates; 2487 µg
- 1 servis kaşığı balıkyağı; 4080 µg
- 1 fincan süt; 76 µg
Eksikliği normal şartlarda kendini pek belli etmeyen bu vitamin çeşidinde halk arasında tavukkarası olarak adlandırılan gece körlüğüne sebep olabilir. Bu hastalık genç yaşlarda kendini pek belli etmese de ilerleyen yaşlarda tamamen körlüğe bile sebebiyet verebilir. Bunun dışında cilt kuruluğu gibi cilt problemlerine sebep olmaktadır. Ayrıca sık sık hastalanma A vitamini eksikliğinden vücudun bağışıklık sisteminin zayıf olduğunun göstergesi olabilir. Bunun haricinde özellikle çocuk yaşlarda iyi beslenmesine rağmen kilo alamama ya da boyu uzamama problemi A vitamini eksikliğinin habercisi olabilir.
A Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur ve Faydaları Nelerdir? yazisi ilk olarak Şifalı Sağlık sitesinde yayinlanmistir.